Zdrowie zaczyna się w jamie ustnej
Pandemia koronawirusa miała duży wpływ na sytuację gabinetów stomatologicznych na świecie. Kondycja jamy ustnej wpływa na cały organizm człowieka. Obchodzony 20 marca Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej stał się okazją do tego, by przyjrzeć się tej zależności.
Sytuacja w Polsce
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) ponad 70 % gabinetów stomatologicznych na świecie odczuło częściowe lub całkowite zakłócenie pracy. Polskie Towarzystwo Stomatologiczne przeprowadziło badania w tym zakresie, które wykazały, że tylko w pierwszej fazie pandemii aż 60 % gabinetów stomatologicznych przerwało pracę na 30-60 dni, a 19,4 % na ponad dwa miesiące. Ponadto, ankieta przeprowadzona wśród lekarzy dentystów wykazała, że prawie 20 % z nich zadeklarowało spadek liczby przyjmowanych pacjentów o połowę. Przyczyną odwołania większości wizyt był lęk przed zakażeniem koronawirusem.
W rzeczywistości powstrzymanie się od zabiegów także bezpośrednio wpływa na zdrowie pacjenta. Z okazji obchodzonego 20 marca Światowego Dnia Higieny Jamy Ustnej specjaliści różnych dziedzin dyskutowali na temat wpływu chorób jamy ustnej na ogólny stan zdrowia pacjenta. Ponadto, cały marzec ogłoszono w Polsce „Miesiącem Zdrowia Jamy Ustnej”. W ramach jego obchodów zachęcano pacjentów do dokonywania bezpłatnych przeglądów stomatologicznych, które wspierały kampanię „Polska mówi #aaa”.
Stany zapalne przyzębia a cukrzyca
Obchodzony 5 marca Dzień Dentysty, także poświęcony był korelacji między stanem zdrowia jamy ustnej a leczeniem chorób przewlekłych. Jednym z omawianych schorzeń była cukrzyca. Prof. Rafał Poręba z Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych, Zawodowych, Nadciśnienia Tętniczego i Onkologii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, podkreślał związek między wzrostem glikemii a wyższym ryzykiem wystąpienia próchnicy i chorób przyzębia. U diabetyków zmniejsza się wydzielanie śliny, a także zmienia się jej pH i lepkość, co wraz z uszkodzeniem odpowiedzi odpornościowej, zmian mikronaczyniowych, nasilenia destrukcji kolagenu i uszkodzeniem procesu gojenia, prowadzi do tego, że prawie każdy diabetyk ma chorobę przyzębia.
Konsultacja stomatologiczna, podczas której lekarz dokonuje oceny stanu przyzębia może pozwolić na wczesne wykrycie cukrzycy. Z drugiej strony wyleczenie chorób przyzębia, może pomóc w zwiększeniu skuteczności leczenia. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku innych chorób przewlekłych. Patogeny zapalenia przyzębia sprzyjają także rozwojowi miażdżycy. Badania potwierdzają, że bakterie z jamy ustnej są obecne w blaszkach miażdżycowych. Kardiolodzy ostrzegają, że mogą one osiąść w różnych strukturach serca i doprowadzić do infekcyjnego zapalenia wsierdzia oraz bakteryjnego zapalenia zastawek. Jest to ciężka choroba, która wymaga długoletniego leczenia antybiotykoterapią.
Inne choroby przewlekłe
Zapalenie przyzębia może przyczynić się do rozwinięcia się zaburzeń neurologicznych wieku starczego, w szczególności Alzheimera oraz demencji. Istnieją naukowe dowody na związek patogenów występujących w niektórych stanach zapalnych, zwłaszcza paradontozie, a rozwinięciem się chorób neurologicznych. Dodatkowym czynnikiem niesprzyjającym jest fakt, że u osób z zaburzeniami poznawczymi obserwuje się gorszą dbałość o higienę jamy ustnej. Regularne wizyty u stomatologa oraz profilaktyka i leczenie stanów chorobowych uzębienia, może mieć więc znaczący wpływ w profilaktyce tych chorób.
Na podstawie wielu badań i obserwacji udokumentowano, że stany zapalne uzębienia są istotnym czynnikiem rozwoju chorób i śmiertelności w grupie pacjentów z przewlekłą chorobą nerek. Uszkodzona odpowiedź immunologiczna predysponuje tych pacjentów do nawracających zakażeń bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych. Częste zapalenie przyzębia, a także leki stosowane u pacjentów z niewydolnością nerek, bezpośrednio przekładają się na zwiększone ryzyko krwawień i nadmiernego zapalenia dziąseł. Podsumowując, apele dentystów o systematyczną higienę jamy ustnej, mają na celu ochronę zdrowia i życia pacjentów.